Wereldwijde bedreiging

Belgische apotheken wapenen zich tegen namaakgeneesmiddelen

Vandaag start een campagne om het brede publiek te informeren over de manier waarop apothekers met behulp van het Europees verificatiesysteem (EMVS) elk voorschriftplichtig en terugbetaald geneesmiddel controleren op zijn echtheid.

Filip Ceulemans

Het recente nieuws dat er in enkele Europese lidstaten vervalste verpakkingen werden gevonden van een diabetesgeneesmiddel benadrukt het belang van een goede controle op de echtheid van geneesmiddelen. Sinds 2019 controleren Belgische apothekers elk voorschriftplichtig en elk terugbetaald geneesmiddel met behulp van het Europese verificatiesysteem (EMVS). Dit systeem verhoogt de geneesmiddelenveiligheid en maakt het mogelijk om vervalste producten uit de distributieketen te weren.

Vertrouwen in veilige zorg

Namaakgeneesmiddelen vormen niet alleen een risico voor de gezondheid, maar ook voor het vertrouwen in veilige zorg. Wereldwijd vormen namaakgeneesmiddelen een steeds grotere bedreiging. Het Europese verificatiesysteem, ontwikkeld in samenwerking met farmaceutische bedrijven, groothandels, apothekers en overheidsinstanties, vormt een krachtig antwoord op deze dreiging. België is een van de voorlopers in de strijd tegen illegale geneesmiddelen.

“De veiligheid van patiënten staat altijd voorop. Het is daarom essentieel dat elk geneesmiddel een laatste keer zorgvuldig gecontroleerd wordt net voor het aan de patiënt wordt afgeleverd. Dankzij het EMVS kunnen we snel ingrijpen wanneer er iets mis is.” zegt Philippe Coene, General Manager van BeMVO, de Belgian Medicines Verification Organisation.

Vanaf vandaag, 1 november 2025, loopt een nationale campagne in de Belgische apotheken en op sociale media. Deze informeert patiënten over het bestaan van het verificatiesysteem en benadrukt de cruciale rol van de apotheker in het bewaken van de geneesmiddelenveiligheid.

Postpakketten

De verificatie vindt plaats achter de schermen en is volledig geïntegreerd in het afleveringsproces. De patiënt merkt dus niets van de controle, maar krijgt wel de zekerheid dat elk geneesmiddel gecontroleerd is op mogelijke vervalsing, wat een belangrijke stap is in het beschermen van de volksgezondheid.

Het exacte aantal onderschepte namaakgeneesmiddelen in België is niet publiek bekend, maar historische cijfers wijzen op een aanzienlijke dreiging. Zo werden in 2009 en 2010 op jaarbasis ongeveer 3.000 postpakketten – aangekocht via internet in een ander land – onderschept in Zaventem en administratief afgehandeld door de Speciale Onderzoekseenheid van het FAGG. Daarnaast werden er ook illegale geneesmiddelen onderschept in de transitzone op de luchthaven van Luik (Bierset), doorgaans in grotere hoeveelheden dan een postpakket. 

Pharmawatch

Recente data van de Europese Commissie (augustus 2025) tonen dat slechts 82 op 1 miljoen producten die de EU binnenkomen, effectief worden gecontroleerd door de douane. Door de explosieve groei van e-commerce wordt structurele controle steeds moeilijker. Gezondheidsproducten zijn bovendien de vaakst onderschepte categorie.

Van mei 2024 tot maart 2025 voerden de Economische Inspectie van de FOD Economie en de Speciale Onderzoekseenheid van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) een gezamenlijke controleactie uit onder de naam ‘PharmaWatch’. Deze operatie richtte zich op frauduleuze webshops die illegale geneesmiddelen aanbieden. Het gecoördineerde onderzoek legde ernstige risico’s voor de volksgezondheid en grootschalige fraude bloot.