Producent borstimplantaten hoeft 60.000 vrouwen geen schade te vergoeden
De massaclaim van 60.000 Nederlandse vrouwen tegen een producent van borstimplantaten is afgewezen. De rechtbank van Amsterdam stelt in het vonnis dat de producent niet aansprakelijk is voor de schade die de vrouwen geleden hebben. De zaak was in 2023 aangespannen door vrouwenrechtenorganisatie Bureau Clara wichmann (BCW).
De zaak draaide om siliconen borstimplantaten van het bedrijf Allergan, tegenwoordig Abbvie. In 2018 werd het product van de markt gehaald, nadat gebleken was dat ze een mogelijk verhoogd risico gaven op een zeldzame vorm van lymfeklierkanker (Breast Implant Associated Anaplastic Large-Cell Lymphoma - BIA-ALCL). Een jaar eerder concludeerde ook het Nederlandse RIVM dat het aannemelijk was dat dergelijke implantaten een verhoogd risico gaven op lymfeklierkanker. De symptomen van BIA-ALCL zijn voornamelijk zwelling, vochtophoping en pijn in de buurt van het borstimplantaat. De ziekte ontstaat gemiddeld tien jaar na implantatie en heeft een hoog genezingspercentage als de ziekte in een vroeg stadium wordt ontdekt.
Daarnaast zouden verschillende vrouwen klachten ervaren die bekend staan onder de naam ASIA, een auto-immuunsyndroom, waaronder spierpijn, haaruitval, vermoeidheid, reumatische klachten en droge ogen. Volgens BWC was de fabrikant zich bewust van deze risico's, maar verzuimde ze in te grijpen of vrouwen te waarschuwen.
In 2023 stapte BWC daarom, met steun van Meldpunt Klachten Siliconen en de Borstkankervereniging Nederland, naar de rechtbank. De organisatie eiste een schadevergoeding voor de kosten die door vrouwen zijn gemaakt voor bijvoorbeeld het verwijderen van de implantaten.
Onvoldoende wetenschappelijk bewijs
De rechtbank in Amsterdam ging echter niet mee met de stelling van BWC, en oordeelde dat er onvoldoende grond is om aan te nemen dat de klachten die vrouwen hebben ervaren werden veroorzaakt door de implantaten. "Het staat niet ter discussie dat vrouwen daadwerkelijk klachten (hebben) ervaren. De vragen die in deze procedure voorliggen, zijn of de Implantaten van Allergan c.s. deze ASIA-klachten en/of BIA-ALCL kunnen veroorzaken en, als dat zo is, of Allergan c.s. daarvoor als producent van de Implantaten aansprakelijk is", staat in het verslag van de Amsterdamse rechtbank te lezen. "Ten aanzien van ASIA bestaat onvoldoende grond om aan te nemen dat de klachten die de vrouwen hebben ervaren (en soms nog ervaren) worden veroorzaakt door de Implantaten. Ten aanzien van BIA-ALCL luidt de conclusie dat de Implantaten, na afweging van alle relevante omstandigheden, niet als gebrekkig kunnen worden beoordeeld en dat Allergan c.s. voldoende heeft gewaarschuwd voor de mogelijke risico’s van de Implantaten, vanaf het moment dat die risico’s kenbaar waren."
De rechtbank baseert zich voor haar conclusie onder andere op recent onderzoek dat werd uitgevoerd door het in kanker gespecialiseerde Antoni van Leeuwenhoek-ziekenhuis. Die concludeerde dat er geen causaal verband bestaat tussen aan het immuunsysteem gerelateerde klachten en borstimplantaten. Vrouwen met borstimplantaten hebben daarentegen wel een verhoogde kans op de lymfeklierkanker, stelt de rechtbank. Maar, de rol van de implantaten daarbij is echter nog niet duidelijk. "Zoals bij elk implantaat zijn er risico's en Allergan heeft artsen hierover ook geïnformeerd (...) Allergan c.s. heeft (de juiste partijen) ook voldoende gewaarschuwd voor de mogelijke risico’s van de Implantaten, vanaf het moment dat die risico’s voldoende kenbaar waren", staat in het verslag te lezen.
Enorme klap
Volgens BCW komt het oordeel als een enorme klap voor de ruim 60.000 vrouwen die het vertegenwoordigde. De organisatie zegt dat de uitspraak in strijd is met het Europees recht en gaat zich beraden op juridische vervolgstappen. De borstimplantaten waar deze zaak over gaat, worden inmiddels niet meer gebruikt. Ze zijn in 2018 van de markt gehaald.
