“Diabetici niet vaccineren tegen griep is een beroepsfout”
Bij de start van het griepvaccinatieseizoen wijst viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) op de lage vaccinatiegraad bij chronisch zieken. Slechts 40% van hen laat zich vaccineren, ondanks een verhoogd risico op complicaties.
België heeft nog een hele weg af te leggen om de door de WHO aanbevolen vaccinatiegraad van 75% bij ouderen (boven de 65 jaar) en personen met een chronische ziekte te halen. Vorig jaar bedroeg die respectievelijk 50,2 en 42,1 procent.
Van Ranst roept artsen en apothekers op om chronisch zieken te sensibiliseren voor het risico op complicaties. Zo komen bij diabetici tijdens een griepepisode abnormale glycemische waarden vaker voor. “Diabetici niet vaccineren tegen griep is eigenlijk een beroepsfout”, zegt Van Ranst.
Trivalent vaccin
Voor het griepseizoen 2025-26 worden in België trivalente vaccins gebruikt die beschermen tegen influenza A/H1N1, A/H3N2 en B/Victoria. De stam B/Yamagata heeft de maatregelen tegen het coronavirus niet overleefd, en is sinds maart 2020 niet meer gedetecteerd. Daarom is het vroegere quadrivalente vaccin niet meer nodig.
Naast het standaardgedoseerde vaccin zijn er ook twee types versterkte vaccins: een vaccin met adjuvans, en een hooggedoseerd vaccin met 60 in plaats van 15 microgram antigeen. De Hoge Gezondheidsraad beveelt een van deze versterkte vaccins aan voor 65-plussers. Apothekers mogen een versterkt vaccin voorschrijven en toedienen, maar het wordt alleen terugbetaald op voorschrift van een arts.
Beide types versterkte vaccins zijn effectiever dan een standaardgedoseerd vaccin, maar er zijn nog geen vergelijkende studies die uitmaken welk van beide types het beste is.
“Een griepvaccin is sowieso een fantastische investering,” zegt Van Ranst, “één week griep kost je meer aan paracetamol.”
Terugkijken en vooruitblikken
Het afgelopen griepseizoen was in België uitzonderlijk zwaar, met vooral een hoge impact op ziekenhuisopnames en sterfte bij ouderen. De oversterfte door griep lag op het hoogste niveau in zeven jaar, met 2.561 overlijdens, waarvan 1.612 bij 85-plussers.
Om het komende seizoen te voorspellen, kijken virologen naar het zuidelijk halfrond, waar de winter nu afloopt. Australië registreerde tot 21 september 2025 al 10,5% meer griepgevallen dan in dezelfde periode vorig jaar. Er was een grote impact op het zorgsysteem doordat de pieken van het griep-, het covid- en het RSV-seizoen samenvielen – een zogenaamde drielings-epidemie of tridemie.
Voor België is er nog geen reden tot ongerustheid. Het covid-seizoen is al begonnen, en de incidentie van griep volgt de normale curve. Van Ranst waarschuwt wel voor een stijgende incidentie in woonzorgcentra. “Het is nooit te laat om je te laten vaccineren.”
