Column

Mentale crisis

Kathleen Depoorter, apotheker en N-VA-politica

De mentale gezondheid van jongeren verkeert vandaag in een diepe crisis. In 2023 belandden meer dan 550 tieners na een zelfmoordpoging in het ziekenhuis. Dat cijfer is meer dan een kille statistiek; het zijn signalen van jongeren die zich zo wanhopig voelen dat ze geen uitweg meer zien.

Ondanks de waardevolle inspanningen van eerstelijnspsychologen en mobiele teams blijft de stap naar professionele hulpverlening vaak te groot. Te veel jongeren blijven onzichtbaar, tot het moment dat het misgaat.

Een schakel in de zorg die we vandaag nog onvoldoende benutten, is de apotheker. Apothekers zijn laagdrempelig bereikbaar, vaak zonder afspraak en in de directe leefomgeving van jongeren en hun gezinnen. Ze kennen hun patiënten, staan dicht bij hun dagelijkse realiteit en merken subtiele signalen vaak sneller op dan een arts of psycholoog.

Hun betrokkenheid bij substitutiebehandelingen en bij projecten rond het verantwoord afbouwen van psychofarmaca toont duidelijk aan dat hun rol niet theoretisch is, maar tastbare resultaten kan opleveren.

 'Laat apothekers mee het verschil maken in de mentale crisis bij jongeren'

Waarom wachten tot de situatie escaleert? Jongeren, zeker in een kwetsbare context, grijpen soms al te snel naar medicatie of trekken zich terug in stilte. Net hier kan de apotheker het verschil maken: door medicatiegebruik te begeleiden, door zorgwekkende signalen te herkennen, door tijdig door te verwijzen en door een brug te slaan naar andere zorgverleners. De apotheek kan en moet een laagdrempelige zorgpost zijn — dichtbij, zonder taboe of drempel, een plaats waar jongeren en ouders terechtkunnen voor eerste opvang en advies.

Daarom pleiten we concreet voor een uitbreiding van het bestaande proefproject rond psychofarmaca naar jongeren onder de 18 jaar. Dit is geen vorm van betutteling, maar een bewuste investering in hun welzijn en toekomst. Met de juiste begeleiding, deskundigheid en een mensgerichte aanpak kan veel leed worden voorkomen.

De apotheker is uiteraard geen psychiater, maar wél een deskundige luisteraar die dicht bij de gemeenschap staat. In een multidisciplinaire aanpak telt elke schakel en kunnen we het ons niet veroorloven om deze te negeren. Het is dan ook hoog tijd dat we apothekers erkennen en structureel verankeren als volwaardige partners in de geestelijke gezondheidszorg.

Door hen actief te betrekken versterken we niet alleen de continuïteit van de zorg, maar creëren we ook bruggen tussen jongeren en het bredere hulpverleningsnetwerk. Dat kan letterlijk het verschil betekenen tussen stil lijden en tijdige hulp, tussen uitzichtloze wanhoop en hoop op herstel en perspectief.

Laat ons niet wachten tot jongeren op spoed belanden. Geef apothekers hun plaats in een gedeeld zorgnetwerk voor het te laat is.